Bạn có lẽ đã được dạy rằng đừng bao giờ  nói dối: Cha mẹ bạn có khả năng giảng dạy về sức mạnh của sự thật. Đối tác của bạn nói với bạn sự trung thực quan trọng nhất.

Nhưng các nhà nghiên cứu nói rằng có rất nhiều điều chúng ta hiểu sai về sự lừa dối, nói thật và tin tưởng - và rằng, nếu làm chủ, lời nói dối đúng cách thực sự có thể giúp xây dựng các mối quan hệ, sự tin cậy và các doanh nghiệp. “Tôi tin rằng chúng ta nên dạy con cái, học sinh và nhân viên của chúng ta khi nào và thế nào là nói dối đúng cách”, Maurice Schweitzer, giáo sư tại trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania, người nghiên cứu về sự “lừa dối và tin tưởng” nói.

Bạn có nhiều khả năng bị nói dối (và nói dối) hơn thậm chí bạn nhận ra – Hãy nghĩ về các tình huống như : mẹ nhắc bạn nói với bà ngoại bạn thích bữa ăn bà nấu hoặc bạn đưa ra phản hồi cho một đồng nghiệp không nắm bắt toàn bộ sự thật.

Tuy nhiên, nghệ thuật lừa dối có nhiều sắc thái hơn bạn nghĩ. Ở đây, có năm trường hợp mà lời nói dối nhẹ nhàng có thể là hành động tốt nhất, theo các chuyên gia.

Nếu bạn có sự yêu quý của ai đó

Có những ví dụ điển hình về việc nói dối là bất lợi, và những loại dối trá gây tổn hại nhất có xu hướng là những thứ thúc đẩy lợi ích của bản thân bạn với chi phí của những người khá

Nhưng lời nói dối “làm quen” – lời nói dối nhẹ nhàng nhằm mục đích có lợi cho người khác - thực sự có thể xây dựng niềm tin giữa con người, theo nghiên cứu.

“Mối quan tâm chính của mọi người, ít nhất là khi họ nhận được thông tin và xây dựng lòng tin là trong sự rộng lượng,” Emma E. Levine, trợ lý giáo sư về khoa học hành vi tại Trường Kinh doanh Chicago, người nghiên cứu sự trung thực và tin tưởng. "Mọi người quan tâm đến việc liệu bạn có ý định tốt hơn nhiều so với việc liệu người đó có trung thực hay không."

Chỉ cần nhớ rằng: Những lời nói dối là có lợi nhất khi họ không ích kỷ. Nếu bạn nói với người yêu của mình, anh ấy hoặc cô ấy trông tuyệt vời trước buổi hẹn hò để làm tăng sự yêu quý của họ, đó là một điều, Schweitzer nói. Nhưng nói rằng chỉ để đưa người yêu của bạn ra cửa bởi vì bạn đã đến trễ, ông nói, là nơi động cơ của bạn có thể hướng vào sự ích kỷ.

Nếu không có thời gian để thay đổi

Bạn của bạn hỏi bạn rằng cô ấy hay anh ấy trông như thế nào ngay trước khi đi trên sân khấu cho một bài phát biểu, hoặc hỏi về những gì bạn nghĩ về bài phát biểu ngay trước khi đến bục giảng. Ngay cả khi bạn nhận thấy một vết bẩn trên trang phục của người đó, hoặc nghĩ rằng bài phát biểu có thể mang tính chất công việc khô khan, hãy nghĩ xem liệu người đó có thời gian phản ứng với thông tin và kiểm soát tình hình hay không, Levine nói.

Nếu không có gì mà bạn của bạn có thể làm để cải thiện hoặc thực hiện thay đổi trong thời điểm đó, bạn có thể nói dối, cô nói.

Lời nói dối trong hoàn cảnh này có thể được coi là có lợi cho người khác bởi vì thực sự không có gì họ có thể làm trong thời điểm này.

Ngược lại, nếu người quan trọng khác của bạn có khả năng phản ứng với thông tin, sự trung thực là sự lựa chọn tốt hơn, Levine nói.

Nếu bạn đang đưa ra những lời chỉ trích mang tính xây dựng

Khi chia sẻ phản hồi, sự trung thực là quan trọng. Và trong khi thật dễ dàng để sử dụng "Tôi chỉ trung thực" như một cái cớ cho "chỉ là có ý nghĩa", Schweitzer nói, sự trung thực tàn bạo không phải lúc nào cũng là cách hiệu quả nhất để truyền tải thông điệp của bạn.

Thay vì nói với một nhân viên có hiệu suất thấp rằng anh ta đang biểu hiện khủng khiếp, hãy cân nhắc việc nói điều gì đó như, "Bạn đã có một khởi đầu đầy khó khăn, nhưng mọi người đều phải vật lộn xoay sở ngay từ đầu", đó được co là lời chỉ trích mang tính xây dựng, Schweitzer nói. Sự phản hồi bạn có thể sẽ nhận được tốt hơn, từ đó sẽ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp của bạn trong thời gian dài.

Ngay trước một dịp đặc biệt

Cuộc tranh luận về việc nói dối không chỉ là về việc liệu thông tin trung thực có thể giúp tình hình, mà còn liệu thông tin đó có được cung cấp vào đúng thời điểm hay không. "Một điều mọi người quan tâm là liệu thông tin trung thực sẽ làm sao lãng chúng khỏi một cái gì đó quan trọng", Levine nói.

Một ví dụ: Bạn nghe công ty của bạn bè của bạn đang muốn sa thải ngay trước khi cô ấy đi cho đám cưới của mình. Bạn có nên nói với cô ấy không?

Levine nói: “Trong những tình huống này, mọi người có xu hướng đánh giá cao sự thật cho đến sau này”.

Nó trở lại với ý tưởng kiểm soát - nếu bạn của bạn chuẩn bị rời đi cho đám cưới hay tuần trăng mật của mình, cô ấy sẽ không có thời gian để tìm kiếm cơ hội việc làm trước. Và trong khi mọi tình huống khác nhau, hãy cân nhắc tự hỏi liệu sự trung thực trong một tình huống như thế này có thực sự có lợi cho người khác hay đơn giản là tạo cho họ một sự phân tâm, theo Levine.

Nếu bạn không thân thiết với người đó

Lời nói dối nhẹ nhàng và có thiện chí có thể có lợi hơn nữa trong các mối quan hệ xa xôi, Levine nói. "Trong mối quan hệ cạnh tranh hơn hoặc đối tác lần đầu tiên, sự trung thực có rất nhiều sự rủi ro, có thể làm hỏng mối quan hệ và giảm sự tin tưởng," cô nói. Đó là bởi vì cả hai bên đều ít quen thuộc với ý định thực sự của người khác và họ có thể tự hỏi, liệu người này có đang cố làm suy yếu tôi không?

Tuy nhiên, nếu bạn có khuynh hướng phản hồi trung thực với một người chỉ biết sơ qua hoặc bạn của một người bạn, Levine đề nghị rằng nói sự thật cùng với lòng tốt – một điều xuyên suốt bài viết, tôi thực sự muốn bạn làm tốt, vì vậy tôi cho bạn những lời phê bình này.

Mối quan hệ gần gũi, mặt khác, có thể nhường chỗ cho một sự đánh giá cao về sự trung thực, cô nói, và thú nhận với bạn bè có thể không tệ như bạn nghĩ. Levine nói: “Chúng tôi đánh giá quá cao rằng cách nói sự thật sẽ không dễ dàng”.

---------

Tác giả: Cassie Shortsleeve
Link bài gốc: Honesty Isn't Always the Best Policy in Relationships. Here's When Experts Say It Might Be Better to Lie

Dịch giả: Trần Thúy - ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Trần Thúy - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày!