Hongle Nguyen@Gia Vị
5 năm trước
[ToMo] 5 Cuốn Sách Tốt Nhất Để Đối Phó Với Trầm Cảm Và Lo Lắng
Cơn trầm cảm đang
lan ra. Lo lắng cũng thật không vui. Và có lẽ, điều duy nhất tồi tệ hơn việc bạn
bè và gia đình có thiện chí khuyên bạn chỉ cần vượt qua nó hay khuyên hãy lạc
quan lên là sự thật hiện có khoảng 3.102 cuốn sách dở tệ ngoài kia hứa hẹn sẽ vẫy
cây đũa phép nhỏ và rắc bụi tiên vào mông của bạn, rồi mọi thứ sẽ ngay lập tức
khá hơn.
Theo kinh nghiệm
của tôi, những cuốn sách hay nhất viết về việc đối phó với sự lo lắng và trầm cảm
là tốt nhất vì chúng phản ánh trung thực về tình huống này. Có một điều vô cùng
tồi tệ, và bạn sẽ không thể dùng phép màu làm chúng biến mất. Bạn phải đối mặt
với nó, không tách rời nó, vật lộn với nó một chút và trở nên mạnh mẽ hơn khi đối
mặt với nó.
Tôi nhận được
hàng trăm email mỗi tháng từ phần lớn những người đang phải đấu tranh với sự lo
lắng và trầm cảm. Nhiều người trong số họ đang tìm kiếm một giải pháp hoặc một
chút khôn ngoan hoặc lời khuyên. Thật không may, điều duy nhất tôi đủ khả năng
gửi cho họ là biểu tượng cảm xúc mới chú gấu quan tâm tôi có trên điện thoại của
mình. Và đó có lẽ không phải là một giải pháp lâu dài cho họ.
Vì vậy, thay vào đó, tôi sẽ giới thiệu họ những cuốn
sách này.
Tôi đã đọc rất nhiều sách về vấn đề lo lắng và trầm cảm
trong những năm qua và đây là một vài trong số những cuốn sách hay nhất mà tôi
đã đọc. Chúng có đủ khả năng hơn tôi để giúp bạn vượt qua mọi đau khổ mà bạn
đang trải qua. Và theo cách này, khi không có điều gì diễn ra thuận lợi và thế
giới vẫn thật tồi tệ, bạn có thể đổ lỗi cho điều đó chứ không phải tôi.
Sách về sức khỏe tinh thần được chia làm ba loại:
1. Sách chuyên về nghiên cứu - Đây là những cuốn sách giải thích các điều mà nghiên cứu mới nhất đề xuất về những thứ xảy ra trong cuộc sống/bộ não của bạn và phương pháp điều trị hiệu quả nhất có thể là gì. Xây dựng sự hiểu biết và kiến thức về vấn đề vừa đủ để từ đó bạn có thể xử lý nó.
2. Cảm thấy ít
cô đơn hơn - Những cuốn sách này được viết
chủ yếu để lan tỏa hy vọng. Thông thường, những tác giả đã trải qua vấn đề
tương tự như bạn, trừ việc tình huống của họ có tính chất tồi tệ hơn của bạn. Điều
này có tác dụng gấp đôi giúp a) trấn an bạn rằng bạn không phải là người duy nhất
phải chịu đựng chuyện tồi tệ như thế này, và b) vẫn có hy vọng - nếu chàng
trai/cô gái này có thể vượt qua, thì bạn cũng có thể. Thể loại sách mang cảm
giác ít cô đơn hơn thường mạnh mẽ nhất về mặt cảm xúc (và được đầu tư nhất)
trong ba loại.
3.Bài luyện tập/Hoạt động - Cá nhân tôi không quá hứng thú với những cuốn sách mà toàn bạn chỉ cần lôi bút ra là đã viết được một đống tào lao. Nhưng tôi biết một số người như vậy. Và tôi biết rằng một
vài trong số các bài tập này có thể đem lại hiệu quả cao. Nếu các bài tập được
thực hiện tốt (thường được xây dựng bởi một nhà trị liệu / bác sĩ tâm thần với
hàng tấn kinh nghiệm), bạn có thể nhận được kết quả tốt từ những cuốn sách này.
Cả ba thể loại có thể ít nhiều hữu ích tùy theo tình huống
/tính cách /thị hiếu người đọc. Đó là lý do tại sao tôi đã chỉ định loại cho mỗi
cuốn sách dưới đây.
Một câu cuối cùng trước khi chúng ta đến với những cuốn
sách. Tại sao lo lắng và trầm cảm lại đi cùng nhau? Vâng, bởi vì chúng thường xảy
ra cùng nhau. Trên thực tế, chúng xảy ra thường xuyên với nhau đến nỗi mọi người
sẽ nhầm lẫn cái này với cái kia. Một người bạn thân của tôi gần đây đã dành phần
lớn thời gian trong năm liên tục phàn nàn về sự lo lắng và căng thẳng, và sau vài
tháng trị liệu, hóa ra cô ấy thực ra đã bị trầm cảm. Tương tự, tôi từng cảm thấy
chán nản phiền muộn trong một khoảng thời gian ngắn vào đầu năm nay và nhìn lại,
hóa ra tôi đã vô cùng lo lắng về điều gì đó trong cuộc sống và cảm giác thờ ơ /vô
nghĩa chỉ là cách tôi thoát khỏi nỗi lo lắng đó.
Vì vậy, lo lắng và trầm cảm cũng giống hệt nhau thôi. Như Sonny và Cher. Bonnie và Clyde. Piss and Vinegar (một idiom để chỉ một thứ gì đó cực kì nhiều về số lượng). Chúng là một thỏa thuận trọn
gói. Phần lớn những gì bạn sẽ nhận được từ những cuốn sách này là sự nhận biết
giữa hai cái và nhận ra khi nào cái này lấn át cái kia.
“THE NOONDAY
DEMON: AN ATLAS OF DEPRESSION” - ANDREW SOLOMON
Tập trung vào:
Trầm cảm
Thể loại: Cảm
thấy ít cô đơn hơn và Hiểu biết sâu hơn / Nghiên cứu
Solomon gọi cuốn sách của mình là “An Atlas of Depression” (Bản đồ trầm cảm), và
một khi bạn đã đọc được khoảng một nửa trong số 688 trang, bạn sẽ bắt đầu nhận
ra nguyên nhân: đây là tất cả những gì bạn muốn biết về trầm cảm- trải nghiệm
cá nhân về nó, trải nghiệm y tế về nó, các phương pháp điều trị dược lý, lịch sử
của nó, các diễn giải văn hóa của nó, và tất nhiên, cuộc đấu tranh của chính
Solomon với nó. Cuốn sách chứa đựng rất nhiều thứ. Những điều ẩn chứa trong cuốn
sách là sự kết hợp giữa việc nó được viết tốt như thế nào cùng với câu chuyện nghiêm
trọng gây sốc của chính của Solomon.
Tôi sẽ thành thật. Tôi đã từng đọc về bệnh trầm cảm và sức
khỏe tinh thần trong nhiều năm. Bản thân tôi cũng trải qua một vài cơn trầm cảm
nhẹ. Tôi từng không biết gì chiều sâu mà thứ này có thể đạt tới. Đây là cuốn
sách duy nhất tôi đã từng đọc khiến tôi hiểu tại sao một người có thể chọn kết
thúc cuộc sống của chính họ.
Đọc “Noonday
Demon” đã thay đổi một số quan điểm của tôi và những
giả định tôi đặt ra không chỉ về trầm cảm, mà cả thuốc chống trầm cảm, trị liệu
và sức khỏe tinh thần. Nếu như tôi đọc nó trong khi chán nản về bản thân mình,
nó chắc chắn sẽ mang lại cho tôi nhiều hy vọng hơn cho hoàn cảnh của chính
mình, cũng như dẫn lối giúp tôi thoát khỏi nó.
“FIRST, WE MAKE THE BEAST BEAUTIFUL”
- SARAH WILSON
Tập trung vào:
Sự lo lắng
Thể loại: Cảm
thấy ít cô đơn hơn và Hiểu biết sâu hơn / Nghiên cứu
Tôi rất thích cuốn sách này nhưng tôi không nghĩ rằng mọi
người cũng sẽ như vậy. Tôi cho rằng, điều này chủ yếu là do phong cách viết của
Wilson và cách mà bộ não của cô ấy hoạt động. Giống như một người hay lo lắng kinh
niên, “First We
Make the Beast Beautiful” rất điên cuồng và đôi khi, quá mức mạnh
mẽ, nhảy từ câu chuyện này sang câu chuyện khác, quay về từ mười năm đến năm thời
thơ ấu để tưởng tượng về tuổi già, từ nỗi nỗi bất hạnh cá nhân đến nghiên cứu
khoa học đến những điều giáo viên thiền của tôi đã nói, nhân tiện, nó hoàn toàn
không có tác dụng, nhưng, bây giờ thật buồn cười khi nhìn lại.
Tôi thích nó bởi vì não bộ của tôi (và văn phong) đôi khi vận
hành theo cách giống nhau. Nhưng tôi đã xem các đánh giá trực tuyến từ những độc
giả bị lo lắng- những người đã nhận xét rằng cuốn sách thực ra khiến họ lo lắng
hơn, chỉ bằng việc đọc nó. Rõ ràng, đó không phải là mục tiêu.
Nhưng tạm gạt tất cả những điều đó qua một bên, tôi nghĩ rằng
cuốn sách này là minh chứng rõ nhất cho việc thế nào là thực sự phải sống trong
sự lo lắng nghiêm trọng và cố tìm ra cách để hoạt động và phát triển trong một
cuộc đời. Wilson đã chịu đựng chứng rối loạn lưỡng cực, rối loạn ăn uống, vui
buồn thất thường và trầm cảm từng cơn một. Nhưng sự lo lắng vẫn luôn ở đó. Mạnh
mẽ đứng đấy. Và cô ấy bằng cách nào đó tận dụng nó để tìm lại vị trí của mình.
Tôi đã luôn lập luận rằng chìa khóa của sự lo lắng không phải là loại bỏ nó mà
chỉ là điều chỉnh nó theo những cách hiệu quả hơn. Trái tim của “First We
Make the Beast Beautiful” cũng mang cùng một lý lẽ, được thể hiện thông qua một cuộc
sống sôi động (và hơi điên rồ) không giống với bất kỳ điều gì khác mà tôi đã từng
gặp trước đây.
(Lưu ý: Cuốn sách này chưa được phát hành ở một số quốc
gia.)
“FEELING GOOD: THE NEW MOOD
THERAPY”- DAVID BURNS
Tập trung vào:
Cả hai
Thể loại: Bài luyện
tập /Hoạt động
Luật Godwin nổi tiếng tuyên bố
rằng bất kỳ cuộc thảo luận trên internet nào kéo dài càng lâu thì xác suất ai
đó được so sánh với Hitler càng gần 100%. Theo kinh nghiệm của tôi, cuộc thảo
luận trên internet về trầm cảm, lo lắng hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe tinh thần
nào khác diễn ra căng lâu, xác suất “Feeling Good” được đề xuất cho họ cũng
càng gần 100%. Tôi thấy cuốn sách này được đề cập ở khắp mọi nơi.
Đó là bởi nếu bạn định viết một cuốn
sách bao hàm toàn diện về việc ba tháng với một nhà tâm lý trị liệu sẽ như thế
nào cùng đầy đủ các bài luyện tập để điền vào một cuốn sổ nhỏ, bạn nên đọc “Feeling Good”. Burns đã hoàn thành một việc tuyệt vời về bản chất là viết một
tác phẩm gần như thay thế một nhà trị liệu thực sự, và kết quả là, gần như bất
cứ khi nào tôi bắt gặp ai đó cần đến một nhà trị liệu nhưng vì một vài lý do lại
không thể tìm được ai, cuốn sách này sẽ được giới thiệu ngay lập tức.
THE HAPPINESS TRAP: HOW TO STOP
STRUGGLING AND START LIVING -RUSS HARRIS
Tập trung vào:
Cả hai
Thể loại: Hiểu
biết sâu hơn / Nghiên cứu và Bài luyện tập /Hoạt động
Tôi yêu cuốn sách này. Nó có ảnh hưởng khá lớn đến tôi khi
tôi đọc nó từ nhiều năm trước và gần đây tôi rất thất vọng khi phát hiện ra rằng
mình đã vô tình xé mất một trong số những bài tập trong quyển “Self-Knowledge PDF” của mình (nó đã được sửa lại và giữ gìn một cách thích hợp
kể từ đó) .
Harris có lẽ là người đề xuất rõ ràng nhất về một thứ gọi là
ACT hoặc liệu pháp Chấp nhận và Cam kết. ACT là một hình thức trị liệu tương đối
mới, lập luận rằng chìa khóa để đối phó với trầm cảm, lo lắng hoặc nghiện ngập
là không cần thiết loại bỏ cảm giác tồi tệ mà hãy phát triển các công cụ và
thói quen tinh thần để vượt qua chúng đơn giản và hiệu quả hơn. Trong khi CBT tập
trung vào việc biến sự đau đớn và đau khổ thành lời và hành động hiệu quả hơn,
ACT chỉ cho rằng, cảm xúc tồi tệ là cảm xúc xấu và chúng không nhất thiết phải
có nghĩa nếu chúng ta không cho phép. Đối với tôi, ACT là một trong những phát
triển gần đây trong ngành tâm lý học có sự kết hợp của một số lợi ích từ chánh
niệm và đưa vào niềm say mê triết học phương đông.
“The Happiness Trap” cũng là một trong những thuyết tâm lý dễ
tiếp cận và thú vị nhất được đọc trên mạng. Bài viết rõ ràng và thú vị, các bài
luyện tập thì hấp dẫn. Theo tôi, những cuốn sách tâm lý học ứng dụng hay nhất
mang đến sự hài hước và nhân văn cho chủ đề này, và đây là một trong số ít những
cuốn sách thực sự làm được điều đó.
SELF-COMPASSION: THE PROVEN POWER
OF BEING KIND TO YOURSELF - KRISTIN NEFF
Tập trung vào:
Cả hai
Thể loại: Hiểu
biết sâu hơn / Nghiên cứu và Bài luyện tập /Hoạt động
Trong “The Subtle Art of Not Giving a F*ck” (đúng vậy, tôi phải tìm cách tự nhốt mình ở đây), tôi đã
quan niệm rằng lòng tự trọng thực sự không thể là thước đo cho cảm giác của ai
đó về thành công của họ, nó phải là thước đo cho cảm giác của chúng ta về những
thất bại của chính mình.
Đây không phải là ý tưởng nguyên bản quá tệ. Mọi người đã rũ
bỏ lòng tự trọng một vài thập kỷ này. Nhưng Neff là nhà tâm lý học đầu tiên đưa
ra khái niệm về một thước đo thay thế cho lòng tự trọng: lòng từ bi.
Những người có lòng từ bi có thể vượt qua thất bại, có thể
tha thứ cho bản thân vì đã làm hỏng việc, có thể chấp nhận sự bất an và sai sót
của mình và cố gắng vượt qua bất chấp chúng.
Bỏ qua sự nhảm nhí của tiêu đề. Lòng từ bi là câu trả lời
cho mỗi lần bạn nghe thấy ai đó nói: “Này, đừng tự hà khắc với chính mình” nhưng họ lại không giải thích làm thế nào để không quá nghiêm khắc với chính mình. Neff
không chỉ đề xuất cái này như một thước đo sức khỏe tâm lý có hiệu quả hơn lòng
tự trọng mà cô ấy còn thực hiện nghiên cứu xem làm thế nào để chúng ta đạt được
điều ấy. Làm thế nào để chúng ta nuôi dưỡng lòng từ bi? Làm thế nào để chúng ta
tha thứ cho bản thân vì đã làm hỏng việc, vì không đạt được những gì chúng ta yêu
cầu cho chính mình, vì đã có những khoảnh khắc thất bại đi xuống và những ngày
dường như không có điều gì đi đúng hướng?
Giống như nhiều cuốn sách tâm lý học thực hành, các ví dụ và
giai thoại của cô ấy đôi khi rất sáo rỗng, nhưng ý tưởng chính đủ quan trọng để
khiến cuốn sách này vẫn đáng để đọc nếu bạn thuộc loại tự phê bình bản thân điên
cuồng.
Tác
giả: Mark Manson
Link bài gốc: 5 Best Books For Dealing With
Anxiety And Depression
Dịch giả: Nguyễn Hồng Lê - ToMo - Learn Something New
(*) Bản quyền bài
dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và
nguồn là "Dịch
Giả: [Nguyễn Hồng Lê] - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ:
"Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.(**)
Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và
cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày!
(***) Trở
thành Cộng tác viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và
đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: http://bit.ly/ToMo-hiring.
----------------------------
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership
609 lượt xem